Dobro ZÅ‚o,
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Â
Różnica między dobrem a złem.W języku potocznym dobro jest rozumiane jako to, co jest pomyślne, pożyteczne, wartościowe, a zło jest przeciwieństwem dobra.
Podejście filozoficzne umożliwi właściwe widzenie tych pojęć.
DobroSokrates był pierwszym, który wyróżnił dobra moralne, wynosząc je ponad wszystkie. Dla nich człowiek powinien poświęcić dobra niższe i pozorne. Twierdził, że tylko to, co dobre, jest naprawdę pożyteczne. Według niego prawdziwym dobrem jest cnota, która jest jedna, ponieważ każda cnota jest wiedzą. Zdobywając wiedzę osiągamy dobro, a z nim pożytek i szczęście.
Idea dobra stoi u Platona na czele jego systemu przewyższając w hierarchii nawet ideę istnienia. Jest pierwszą zasadą, wedle której powstał świat i ostatecznym celem do którego dąży.
Arystoteles twierdził, że naturę dobra znajdzie się nie przez abstrakcyjne myślenie, lecz przez ustalenie jakie w rzeczywistym życiu ludzie sobie stawiają cele. Nie ma innego dobra niż realne. Cele mogą być niższe lub wyższe; wyższe są te, dla których niższe są środkami. Doszedł do wniosku, że musi istnieć cel najwyższy, który do niczego nie jest środkiem. Nazywał go dobrem osiągalnym.
Immanuel Kant był zwolennikiem bezwzględności dobra. Sądził, że ze stanowiska rozumu istnieje jedna cenna rzecz, którą jest dobra wola. Za definicję dobrej woli przyjął wolę która usiłuje spełnić obowiązek.
Przyjmujemy za św. Augustynem, że cokolwiek istnieje, o ile istnieje, jest dobrem, inaczej mówiąc dobro jest tym, co jest, zło natomiast jest tym, czego nie ma w dobru. Świat według niego, jako dzieło Boże, jest dobry.
ZłoSokrates głosił, że wszelkie zło pochodzi z nieświadomości: nikt umyślnie zła nie czyni, a jeśli czyni zło, to wynika to z braku wiedzy. Mianowicie, skoro dobro jest pożyteczne i gwarantuje szczęście, nie ma powodu, ażeby ktoś, kto je zna, nie czynił go. Jeśli człowiek czyni zło, to znaczy, że jego wiedza jest powierzchowna i niezupełna.
Dla św. Augustyna istnienie zła jest niewątpliwe, jednak zło nie jest realne, jest tylko brakiem dobra. Człowiek czyni źle, gdy nie czyni dobrze. A więc człowiek jest odpowiedzialny za zło tego świata. Z drugiej strony nie psuje ono harmonii świata, wręcz przeciwnie, jest do niej potrzebne. Zło nie należy do przyrody, lecz jest dziełem człowieka.
Różnica między dobrem a złemRó¿nica miêdzy dobrem a z³em wynika z wartoœci jakie przypisujemy ka¿demu z nich. Wartoœæ oznacza coœ, co jest cenne i godne po¿¹dania i co stanowi przedmiot szczególnej troski oraz cel ludzkich d¹¿eñ, a tak¿e kryterium postêpowania cz³owieka.
Fryderyk Nietzsche uważał, że to wszystko co uważamy za wartości jest względne i subiektywne. W szczególności wartości moralne. Nie ma moralności obiektywnej, powszechnie obowiązującej; każdy ma taką jaka mu dla jego celów życiowych jest potrzebna i jaka odpowiada jego uczuciom. Jest
to relatywistyczna teoria wartości stosowana przez niektórych ludzi.
Przeciwstawiając się relatywizmowi Max Scheler twierdził, że wartości nie są wytworem człowieka i nie zależą od jego uznania. Wartości rozumiał on obiektywnie: uważał je za niezależne od nas, ponieważ są właściwościami rzeczywistego świata. Na przykład sprawiedliwości lub pięknu nie my przypisujemy wartość, lecz one same przez się ją posiadają; leży to w ich naturze iż są wartościowe.
Natomiast George Edward Moore rozwija³ refleksjê nad pojêciem dobra - stwierdzi³, ¿e stanowi ono pojêcie proste i ¿e w zwi¹zku z tym nale¿y wyjaœniæ, co jest dobre, buduj¹c teoriê wszelkich dóbr, a nie rozwa¿aæ dobro samo.
Inaczej mówi¹c, skoro dobro jest czymœ prostym, to nie staramy siê wyjaœniæ "co to jest dobro", a mo¿na tylko wyjaœniaæ "co jest dobre".
Przyjemność, radość, zadowolenie są uważane jako dobre, a więc człowiek staje wobec alternatywy - przyjemność, czy obowiązek, za którym kryje się prawdziwe dobro moralne.
Wartość obiektywnego dobra polega na tym, że wartości duchowe są obiektywnie wyższe od materialnych.
To rozum i wola kierują człowieka w stronę obiektywnego dobra. Nie może on tworzyć poglądu na swoje czyny według tego ile przyniosą mu przyjemności, ale według tego, o ile służą celowi, jakim jest obiektywne dobro.
Nie ulega wątpliwości, że przyjemność jest dobra, a przykrość zła.
Różnica między dobrem a złem wynika z tego, że dobro moralne przynosi głębokie zadowolenie, a zło sprawia wyrzuty, przykrość wewnętrzną i ból, jak nauczał Karol Wojtyła w Elementarzu Etycznym.
Â
[ Pobierz całość w formacie PDF ]